سرقفلی یکی از موضوعات بسیار مهم در معاملات املاک تجاری است؛ موضوعی که در ظاهر ساده به نظر میرسد، اما پای قانون، قرارداد و حقوق موجر و مستاجر در میان است و همین باعث میشود بسیاری از افراد هنگام روبهرو شدن با اختلافات یا قراردادهای سرقفلی، دچار سردرگمی شوند. اگر شما هم مالک یا مستاجر یک ملک تجاری هستید و با مسائلی مثل تخلیه ملک، مطالبه سرقفلی یا انتقال به غیر روبهرو شدهاید، احتمالاً اولین فکری که به ذهنتان رسیده این است که باید یک وکیل سرقفلی در کنار خود داشته باشید. در واقع حضور وکیل متخصص در این حوزه نهتنها به شما آرامش خاطر میدهد، بلکه باعث میشود حقوقتان در برابر پیچیدگیهای قانونی حفظ شود.
برخی از متخصصترین وکلای گروه حقوقی آراد؛ شما میتوانید پروفایل هر وکیل را به طور کامل مشاهده نمایید.
وکیل متخصص
پرونده کیفری و حقوقی موفق
سال سابقه موفق
وکیل سرقفلی زیر مجموعهای از وکیل دعاوی ملکی است که به شکل تخصصی روی قوانین مرتبط با روابط موجر و مستاجر، سرقفلی و حق کسب و پیشه تمرکز دارد. شاید بپرسید چرا این حوزه نیاز به تخصص جداگانه دارد؟ پاسخ ساده است: قوانین مربوط به سرقفلی در ایران در دو دوره زمانی متفاوت تصویب شدهاند (۱۳۵۶ و ۱۳۷۶) و همین باعث تفاوتهای اساسی در حقوق موجر و مستاجر شده است. در عمل، بسیاری از اختلافات سرقفلی ریشه در همین تفاوتهای قانونی دارند.
یک وکیل باتجربه با بررسی قرارداد اجاره، شرایط ملک و خواستههای شما، بهترین مسیر حقوقی را پیشنهاد میکند. بهعنوان مثال، اگر مستاجر باشید و بخواهید حق سرقفلیتان را مطالبه کنید، وکیل میداند که باید از چه مستنداتی استفاده کند، چه دادخواستی طرح کند و چطور در دادگاه از حقوق شما دفاع نماید. اگر هم موجر باشید، حضور وکیل کمک میکند تا از تضییع حقوق مالکانهتان جلوگیری شود و در صورت وجود شرایط قانونی، بتوانید برای تخلیه ملک اقدام کنید.
یکی از موضوعاتی که همیشه باعث سردرگمی میشود، تفاوت میان سرقفلی و حق کسب و پیشه است. در قانون روابط موجر و مستاجر سال ۱۳۵۶، چیزی به نام حق کسب و پیشه مطرح شد. طبق این قانون، مستاجر پس از سالها فعالیت در ملک تجاری، حتی اگر سرقفلی پرداخت نکرده بود، از یک حق مکتسبه برخوردار میشد و مالک برای تخلیه ملک باید مبلغی تحت عنوان حق کسب و پیشه به او پرداخت میکرد.
اما در سال ۱۳۷۶، قانون جدیدی تصویب شد که حق کسب و پیشه را حذف و موضوع سرقفلی را جایگزین آن کرد. در این قانون، سرقفلی تنها در صورتی ایجاد میشود که مستاجر هنگام عقد قرارداد اجاره، مبلغی را به عنوان سرقفلی به مالک پرداخت کرده باشد.
این تفاوت بنیادین، اثر مستقیم بر دعاوی حقوقی دارد. بسیاری از پروندهها بر سر این است که قرارداد اجاره تحت شمول کدام قانون قرار میگیرد و در نهایت، مستاجر چه حقوقی دارد. وکیل سرقفلی دقیقاً در همین نقطه وارد عمل میشود تا ابهامات قانونی را رفع کند و مانع از تضییع حق طرفین شود.
وقتی صحبت از خدمات وکیل سرقفلی میشود، منظور فقط حضور در دادگاه نیست. بخش مهمی از کار وکیل قبل از طرح دعوا آغاز میشود. او میتواند قرارداد اجاره شما را بررسی کند، شرایط قانونی تخلیه یا مطالبه سرقفلی را توضیح دهد و حتی در مذاکرات اولیه بین موجر و مستاجر حضور داشته باشد.
اما در عمل، بیشترین مراجعات به وکیل سرقفلی مربوط به طرح دعاوی حقوقی است. از جمله مهمترین این دعاوی میتوان به مطالبه حق سرقفلی به قیمت روز، دعوای تخلیه ملک تجاری (به دلایل مختلف مانند نیاز شخصی مالک یا تخریب و نوسازی)، دعوای تجویز انتقال منافع به غیر، الزام به تنظیم سند رسمی اجاره و دعاوی مربوط به تعدیل اجارهبها اشاره کرد. هر کدام از این دعاوی نیازمند استراتژی حقوقی خاصی است که تنها یک وکیل باتجربه قادر به اجرای آن است.
یکی از سوالات متداولی که همیشه از ما پرسیده میشود، میزان دستمزد وکیل سرقفلی است. واقعیت این است که هزینه وکیل به عوامل مختلفی بستگی دارد. پیچیدگی پرونده، ارزش سرقفلی یا ملک، نوع دعوا و مدت زمانی که رسیدگی به پرونده طول میکشد، همگی در تعیین حقالوکاله تأثیر دارند.
به طور کلی، مشاوره اولیه با وکیل هزینه مشخص و نسبتاً ثابتی دارد. اما اگر پرونده به طرح دعوا در دادگاه برسد، حقالوکاله براساس توافق بین وکیل و موکل و گاهی درصدی از ارزش سرقفلی تعیین میشود. نکته مهم این است که هزینهای که برای وکیل پرداخت میکنید، در برابر امنیت حقوقی و مالی که برایتان به ارمغان میآورد، ارزشمند خواهد بود.

دعاوی سرقفلی معمولاً میان دو گروه اصلی شکل میگیرد: موجر (مالک ملک تجاری) و مستاجر (صاحب حق سرقفلی یا حق کسب و پیشه). هر کدام از این طرفین نقش و جایگاه متفاوتی در پرونده دارند.
مالک در پی حفظ منافع ملک خود و بهرهبرداری بهتر از آن است، در حالی که مستاجر تلاش میکند از سرمایهای که برای خرید سرقفلی یا ایجاد کسب و کار صرف کرده، محافظت کند. در بسیاری از پروندهها، این تعارض منافع باعث بروز اختلاف میشود. وکیل سرقفلی در اینجا نقشی بیطرفانه ندارد؛ او باید صرفاً در جهت منافع موکل خود حرکت کند و با بهرهگیری از قوانین و رویههای قضایی، بهترین نتیجه را رقم بزند.
یکی از نگرانیهای بزرگ مالکان، تخلفاتی است که ممکن است از سوی مستاجر صورت بگیرد و در نتیجه باعث از بین رفتن حق سرقفلی شود. قانون به صراحت بیان کرده که اگر مستاجر ملک را بدون اجازه مالک یا مجوز دادگاه به دیگری منتقل کند، یا شغل خود را بدون توافق تغییر دهد، یا در نگهداری از ملک مرتکب تعدی و تفریط شود، حق سرقفلی او ساقط خواهد شد.
این موارد در ظاهر ساده به نظر میرسند، اما در عمل اثبات آنها نیازمند مدارک و شواهد محکم است. وکیل سرقفلی میتواند با جمعآوری مستندات و استناد به مواد قانونی، دعوای مالک را برای اسقاط حق مستاجر پیش ببرد یا بالعکس، از حقوق مستاجر در برابر ادعاهای بیپایه دفاع کند.
هر دعوای سرقفلی نیازمند طی یک مسیر مشخص حقوقی است. این مسیر با ارسال اظهارنامه رسمی آغاز میشود. سپس در صورت عدم توافق طرفین، دادخواست در دادگاه عمومی حقوقی مطرح میشود. بسته به نوع دعوا، کارشناس رسمی دادگستری برای تعیین ارزش سرقفلی یا اجارهبها وارد عمل میشود. در نهایت، دادگاه پس از بررسی مدارک و استماع دفاعیات طرفین، حکم قطعی صادر میکند.
مدارکی که معمولاً در این دعاوی مورد نیاز است شامل اجارهنامه، رسید پرداختها، اظهارنامهها و در بسیاری از موارد نظریه کارشناس رسمی است. وکیل سرقفلی با آشنایی کامل به این روند، میتواند از اتلاف وقت و هزینه جلوگیری کند و پرونده را در کوتاهترین زمان ممکن به نتیجه برساند.
اگر بخواهیم به صورت خلاصه بگوییم، نقش وکیل سرقفلی فقط در طرح دعوا یا دفاع از آن خلاصه نمیشود. حضور او از همان ابتدای کار، یعنی هنگام تنظیم قرارداد اجاره یا توافق بر سر سرقفلی، میتواند بسیاری از اختلافات احتمالی آینده را از بین ببرد.
همچنین در زمان بروز اختلاف، وکیل میتواند با مذاکره، داوری یا سازش، مانع از طرح دعوا در دادگاه شود. این روشها علاوه بر کاهش هزینه، زمان کمتری نیز نیاز دارند. در مواردی که اختلاف به دادگاه کشیده میشود، وکیل سرقفلی به عنوان نماینده قانونی شما، مسیر را هموار میکند و اجازه نمیدهد حقوقتان زیر سایه پیچیدگیهای قانون نادیده گرفته شود.
سرقفلی و حق کسب و پیشه از موضوعاتی هستند که همیشه میان موجر و مستاجر حساسیت ایجاد میکنند. اگر بدون آگاهی وارد این حوزه شوید، احتمال دارد بخشی از سرمایه یا حقوقتان از بین برود. حضور یک وکیل متخصص سرقفلی، بهترین راه برای پیشگیری از این مشکلات است.
چه مالک باشید و چه مستاجر، پیش از هر اقدامی بهتر است با یک وکیل مشورت کنید. موسسه حقوقی ما با تجربه در دعاوی سرقفلی و آشنایی با جزئیترین نکات قانونی، آماده است تا در تمام مراحل همراه شما باشد.